Somalische vreugde

Na vier dagen begin ik me een ervaren pendelaar in dit land te voelen. Arriva, de Maltese Lijn, brengt me naar elke uithoek van het eiland om de verschillende centra te bezoeken. De namen van de stadjes zijn haast niet uit te spreken, (Maltees is een onbegrijpelijke mix van Arabisch, Italiaans en Engels), maar telkens als ik een grote groep Somali langs de kant van de weg zie verschijnen, weet ik dat het tijd is voor mij om af te stappen.

De twee opvangcentra die ik gisteren bezocht, gaven me een erg positief gevoel in vergelijking met mijn eerdere bezoeken deze week.

Eerst ging ik naar het Hal Far Open Centre: een redelijk klein centrum bewoond door families. 

Hal Far Open Centre

Aloysia, de coördinatrice, is duidelijk een vrouw die van aanpakken weet. Ze runt het centrum met een geweldige gedrevenheid en motivatie.

In tegenstelling tot het kamp dat ik eerder bezocht, zijn ze hier gehuisvest in oude gebouwen van het Maltese leger, wat meteen een heel ander gevoel creëert dan de hete containers van het Halfar Tent Camp. De bewoners hebben ruime kamers, veel privacy, er zijn enkele sportterreinen, een bibliotheek, een klaslokaal voor de taallessen, ... Eigenlijk allemaal redelijk gelijkaardig aan de centra bij ons.

Hal Far Open Centre

Sfeerbeeld van het Hal Far Open Centre

Bibliotheek in het Hal Far Open Centre

Aloysia luistert naar me terwijl ik wat uitleg geef over de initiatieven die wij in België organiseren op het vlak van buurtcommunicatie, en zou duidelijk in die richting willen werken. Maar voorlopig blijft het beperkt tot enkele vrijwilligers die taallessen geven, en een politieagent die na zijn dienst een muurtje helpt metsen. 

In de namiddag ging ik naar het Marsa Open Centre, het mooiste centrum dat ik hier totnogtoe heb gezien. 

Marsa Open centre

Het centrum wordt uitgebaat door een NGO, en wordt momenteel volop gerenoveerd met Europees geld. Er wonen enkele honderden alleenstaande mannen. De kamers zijn ruim, er zijn grote nieuwe wascomplexen, een mooie theaterzaal, enkele winkeltjes op het grote binnenplein. Het geheel lijkt wel een mini-stadje op zich. 

Gloednieuwe slaapzalen in Marsa Open Centre

Computerlokaal in het Marsa Open Centre

Het binnenplein van het Marsa Open Centre

Ik kom een Duits koppel tegen dat hier een workshop organiseert voor de bewoners. Met afval dat ze op het strand hebben gevonden, maken de bewoners kleine kunstwerkjes, waarmee ze iets vertellen over hun reis hier naartoe. De Duitse vrouw, die psychologe is, probeert op die manier een uitlaatklep te bieden aan de mannen, die vaak vele trauma’s en emoties hebben opgestapeld op hun lange vlucht naar hier.

Het positieve gevoel van mijn bezoeken gisteren, werd helaas op slag de kop ingedrukt, toen ik deze ochtend aankwam in het Hal Far Hangar Centre, een van de grootste centra van AWAS. Het centrum dankt zijn naam aan de gigantische metalen vliegtuighangar die in het midden van het terrein staat. Tot enkele jaren geleden werden de bewoners hier samengepropt, tot 800 mensen in één grote hal. Maar ondertussen staat de hangar leeg, en werden er containers op het terrein geplaatst. 

Ook al vond ik het 'tentenkamp' de eerste dag al ietwat deprimerend, als ik deze containers zie, besef ik dat dat nog best meeviel. In dit opvangcentrum slapen ze met 16 mannen per container. In de afdeling voor families, zitten drie families samen per container. De hitte en geuren zijn haast ondraaglijk. De stapelbedden staan tegen elkaar aan gepropt, de bewoners hebben nauwelijks enige bewegingsruimte. 

Juist vandaag komen er 47 nieuwe bewoners toe. Een groep Somalische mannen die uit detentie worden vrijgelaten en naar hier worden overgebracht. Wanneer de wagen van het leger het terrein oprijdt, word ik mee ingezet voor de briefing en intake. Alle mannen worden volgens nummer afgeroepen (dat nummer wordt toegekend volgens de boot waarop ze toekwamen). Daarna worden ze gebriefd en krijgen een kort interview. Zijn ze ooit naar school geweest? Willen ze bepaalde training volgen in Malta? (taal, rijlessen, ...) Hoeveel kinderen hebben ze in Somalië? Als we de grote groep in een sneltempo hebben ‘ingecheckt’, mogen de mannen eindelijk naar buiten. Het weerzien met hun vrienden uit detentie en uit het thuisland, zorgt voor een hartverwarmend tafereel. De mannen zijn bovendien enorm uitgelaten nu ze eindelijk hun eerste vrije stappen in dit land zetten. Een mooi moment kortom, al blijf ik zelf wat beduusd achter nu ik iets beter begrijp wat deze kerels, vaak tien jaar jonger dan mezelf, al allemaal hebben meegemaakt. 

Morgen ontmoet ik Father Vella, een priester die enkele kleine opvanginitiatieven beheert, en duidelijk een held is voor velen!

Lin

@Katija: wat een wereld van verschil! Te lezen dat je een integratieproject bent gaan bezoeken voor één Afghaans gezin dat in een dorp komt leven, terwijl er hier eigenlijk weinig of niets wordt gedaan rond buurtcommunicatie!